NASA’nın yeni hava kalitesi izleme aracı TEMPO, atmosferde zararlı hava kirleticileri olan azot dioksit, formaldehit ve yer seviyesi ozon gibi kimyasalları gözlemlemek üzere Dünya çevresinde sabit dönen bir yörüngeye yerleştirildi. TEMPO, Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu’ndan fırlatılan bir SpaceX Falcon 9 roketine bağlanarak uzaya gönderildi. Kuzey Amerika üzerindeki hava kalitesini ölçecek olan TEMPO, trafik yoğunluğundaki kirlilik seviyelerinin değişimi, yıldırımların ozon tabakası üzerindeki etkileri, orman yangınlarıyla ilgili kirliliğin hareketi ve atmosfer üzerindeki gübrelerin uzun vadeli etkileri gibi yeni veri türlerini toplama fırsatı sunacak. TEMPO, mahalleden mahalleye doğru ölçümler yaparak, hem makro hem de mikro düzeyde kirliliğe ilişkin kapsamlı bir görünüm sunacaktır.
TEMPO, ekvatorun hemen üzerinde sabit bir jeostasyoner yörüngede yer alacak ve birkaç kilometrelik bir alanda bulunan bölgeleri ölçecek. Bu, mevcut teknolojilere önemli bir iyileşme, çünkü şu anki ölçümler yaklaşık 260 kilometrekarelik alanlarda yapılıyor. TEMPO, trafik yoğunluğundaki kirlilik seviyelerinin değişimi, yıldırımların ozon tabakası üzerindeki etkileri, orman yangınlarıyla ilgili kirliliğin hareketi ve atmosfer üzerindeki gübrelerin uzun vadeli etkileri gibi yeni veri türlerini toplama fırsatı sunacak.
TEMPO, kirliliği izleyen yüksek güçlü araçlar grubunun ortanca çocuğu olarak nitelendirilebilir. Güney Kore’nin Jeostasyoner Çevre İzleme Spektrometresi aracı 2020’de fırlatıldı ve Asya üzerindeki kirliliği ölçüyor. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) uydusu Sentinel-4 ise 2024’te fırlatılacak, Avrupa ve Kuzey Afrika ölçümlerini gerçekleştirecek.
TEMPO’nun başarısı, hava kirliliği ve çevre sağlığı konusundaki bilgilerimize büyük katkılar sağlayabilir. Mahalle bazında hava kalitesi verileri toplayarak, kirlilikle mücadelede daha etkili politikalar ve stratejiler geliştirmeye yardımcı olacaktır. Ayrıca, farklı bölgelerdeki kirlilik seviyelerini karşılaştırarak, çevre adaletsizliklerine dikkat çekebilir ve bu konuların çözülmesine yönelik adımlar atılmasını teşvik edebilir.
TEMPO’nun devreye girmesi, uzay teknolojisinin çevre üzerindeki etkilerini daha iyi anlamamıza ve çevre dostu politikaların oluşturulmasına katkıda bulunarak, dünya genelinde hava kalitesinin iyileştirilmesinde önemli bir rol oynayacaktır. İleride, TEMPO ve diğer hava kalitesi izleme uyduları sayesinde, hava kirliliğinin insanlar ve çevre üzerindeki etkilerini azaltmaya yönelik daha etkili ve veri odaklı çözümler geliştirilebilir.
TEMPO: Hava Kalitesi İzleme Uydusu
TEMPO, Dünya çevresinde sabit dönen bir yörüngeye yenilikçi bir hava kalitesi izleme aracı olarak fırlatıldı. NASA, atmosferdeki zararlı hava kirleticilerini gözlemleyen TEMPO’ya azot dioksit, formaldehit ve yer seviyesi ozon gibi kimyasalları yerleştirdi. TEMPO, Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu’ndan fırlatılan bir SpaceX Falcon 9 roketine bağlanarak uzaya gönderildi. Kuzey Amerika üzerindeki hava kalitesini ölçecek olan TEMPO, trafik yoğunluğundaki kirlilik seviyelerinin değişimi, yıldırımların ozon tabakası üzerindeki etkileri, orman yangınlarıyla ilgili kirliliğin hareketi ve atmosfer üzerindeki gübrelerin uzun vadeli etkileri gibi yeni veri türlerini toplama fırsatı sunacak. TEMPO’nun başarısı, hava kirliliği ve çevre sağlığı konusundaki bilgilerimize büyük katkılar sağlayabilir.